Złoty korzeń i korzeń arktyczny – obie nazwy odnoszą się do tego samego surowca. Jedna opisuje wygląd (charakterystyczne zabarwienie), druga naturalne środowisko występowania rośliny (obszary górskie, o skrajnie niskich temperaturach).

Obie nie są jednak na tyle rozpowszechnione, by budzić skojarzenia z jednym z najpopularniejszych składników o udokumentowanym działaniu wzmacniającym organizm w okresach wzmożonego stresu.

Zestawiając je z różeńcem górskim w wielu przypadkach temat nieco bardziej się rozjaśnia. Czym jest ten składnik i w jakich suplementach diety się go wykorzystuje?

Różeniec górski jako jeden z najlepiej poznanych adaptogenów

Cechą, z którą najczęściej utożsamiamy różeńca górskiego (Rhodiola rosea L.) jest to, że wykazuje silne działanie adaptogenne. Posiada właściwości, które zwiększają odporność organizmu na stres – co ważne – fizyczny i psychiczny.

Rhodiola rosea L. uznaje się za jeden z najlepiej poznanych adaptogenów o udokumentowanym działaniu i bezpieczeństwie stosowania.

W różeńcu górskim najbardziej interesują nas jego korzenie i kłącza. To z nich pozyskuje się ekstrakty bogate w największe ilości składników aktywnych. [1] Za efekty regularnej suplementacji odpowiada ich szerokie spektrum (z surowca można wyizolować ponad 140 różnych związków).

Za najważniejsze spośród nich uznaje się:

• salidrozyd,
• p-tyrozol,
• rozawinę. [1-3]

Jak Rhodiola rosea L. wpływa na stres?

Ekstrakty z różeńca górskiego wykazują zdolność do ograniczania negatywnych skutków przewlekłego stresu na poziomie komórkowym.

• Salidrozyd i rozawina wpływają na aktywność osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (HPA), która warunkuje reakcję organizmu na bodźce stresowe. Przyczyniają się do tego, że poziom kortyzolu może utrzymywać się w zakresie fizjologicznej normy nawet przy długotrwałym obciążeniu psychicznym lub fizycznym. [4, 5]

Regularna suplementacja może modulować także działanie neuroprzekaźników w ośrodkowym układzie nerwowym. Odpowiada za to m.in. obecność p-tyrozolu – związek korzystnie oddziałuje na syntezę dopaminy i noradrenaliny. Badając tę ścieżkę wykazano, że przyjmowanie preparatów z Rhodiola rosea L. wiąże się dzięki temu z odczuwalną stabilnością emocjonalną i poprawioną zdolnością adaptowania się do sytuacji narażenia na stres. [4, 6]

Ekstrakt z różeńca górskiego jako źródło antyoksydantów

Za zdolność Rhodiola rosea L. do neutralizowania wolnych rodników w organizmie (tak w najprostszym ujęciu definiujemy właściwości antyoksydacyjne) w największym stopniu także odpowiadają opisane powyżej związki.

Składniki aktywne różeńca górskiego mogą chronić przed stresem oksydacyjnym, a co za tym idzie również przed jego konsekwencjami.

I tak znając skutki aktywności wolnych rodników zbadano, w jakim stopniu suplementacja Rhodiola rosea L. może im zapobiegać.

Wykazano bardzo ciekawe zależności – potwierdzono:

• wpływ antyoksydacyjnych właściwości różeńca na pracę układu immunologicznego i poprawę odporności; [3]
• powiązanie przyjmowania standaryzowanych ekstraktów z neuroprotekcją – zbadano potencjał u osób z chorobami neurodegeneracyjnymi (pojawiły się nowe perspektywy m.in. u pacjentów z chorobą Alzheimera); [7, 8]
• wpływ na niektóre szczepy bakterii Gram-dodatnich (w tym na Staphylococcus aureus, który jest głównym patogenem człowieka) – redukcja stresu oksydacyjnego sprzyja zachowaniu prawidłowej równowagi w środowisku komórkowym i wzmocnieniu naturalnych mechanizmów obronnych; [9]
• ochronne działanie przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki – związki fenolowe obecnych w różeńcu górskim zwiększały elastyczność ścian naczyń krwionośnych i poprawiały sprawność mięśnia sercowego. [10]

Bibliografia

1. Sęczyk, Ł., Sugier, D., Dervişoğlu, G., Özdemir, F. A., & Kołodziej, B. (2023). Phytochemical profile, in vitro bioaccessibility, and anticancer potential of golden root (Rhodiola rosea L.) extracts. Food Chemistry, 404, 134779.
2. Polumackanycz, M., Konieczynski, P., Orhan, I. E., Abaci, N., & Viapiana, A. (2022). Chemical composition, antioxidant and anti-enzymatic activity of golden root (Rhodiola rosea L.) commercial samples. Antioxidants, 11(5), 919.
3. Li, Y., Pham, V., Bui, M., Song, L., Wu, C., Walia, A., … & Zi, X. (2017). Rhodiola rosea L.: an herb with anti-stress, anti-aging, and immunostimulating properties for cancer chemoprevention. Current pharmacology reports, 3(6), 384-395.
4. Ivanova Stojcheva, E., & Quintela, J. C. (2022). The effectiveness of rhodiola rosea L. Preparations in alleviating various aspects of life-stress symptoms and stress-induced conditions—encouraging clinical evidence. Molecules, 27(12), 3902.
5. Anghelescu, I. G., Edwards, D., Seifritz, E., & Kasper, S. (2018). Stress management and the role of Rhodiola rosea: a review. International journal of psychiatry in clinical practice, 22(4), 242-252.
6. Ivanova Stojcheva, E., & Quintela, J. C. (2022). The effectiveness of rhodiola rosea L. Preparations in alleviating various aspects of life-stress symptoms and stress-induced conditions—encouraging clinical evidence. Molecules, 27(12), 3902.
7. Kim, K. J., Jung, Y. S., You, D. M., Lee, S. H., Lee, G., Kwon, K. B., & Kim, D. O. (2021). Neuroprotective effects of ethanolic extract from dry Rhodiola rosea L. rhizomes. Food Science and Biotechnology, 30(2), 287-297.
8. Ahmed, F. A. N. (2015). Rhodiola rosea L.-An evaluation of safety and efficacy in the context of a neurological disorder, Alzheimer Disease (Doctoral dissertation, Université d’Ottawa/University of Ottawa).
9. Kosakowska, O., Bączek, K., Przybył, J. L., Pióro-Jabrucka, E., Czupa, W., Synowiec, A., … & Węglarz, Z. (2018). Antioxidant and antibacterial activity of roseroot (Rhodiola rosea L.) dry extracts. Molecules, 23(7), 1767.
10. Chen, Y., Tang, M., Yuan, S., Fu, S., Li, Y., Li, Y., … & Zhang, Q. (2022). Rhodiola rosea: a therapeutic candidate on cardiovascular diseases. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2022(1), 1348795.

Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku przy ulicy Kostrogaj 9D. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zabronione.