Ashwagandha czyli żeń-szeń indyjski (withania somnifera) jest stosowana w medycynie ajurwedyjskiej od ponad 2500 lat. Wg tej medycyny ashwaghanda to najlepsze zioło odmładzające. Wykazuje działanie na mięśnie, szpik kostny oraz nasienie. Nazwę tego zioła w sanskrycie tłumaczy się jako „zapach ogiera”, ponieważ może sprawić, że człowiek osiągnie witalność i sprawność seksualną jak koń [1,2,3].
W składzie ashwaghandy znajdziemy [5]:
- witanolidy A-Y
- fitosterole
- kumaryny
- fenolokwasy
- sitoindozydy
Witanolidy to związki aktywne farmakologicznie. Wykazują właściwości [5]:
- antymitotyczne (hamujące podział komórek)
- przeciwbakteryjne
- hipotensyjne (obniżające ciśnienie tętnicze krwi)
- uspakajające
Szersze spektrum działania ashwaghandy [1,2,3,4,5,6]:
- wspomaga procesy uczenia się, pamięć, koncentrację
- wpływa pozytywnie na obniżony nastrój
- antyoksydacyjne
- moczopędne
- może zwiększyć zarówno fizyczną jak i psychiczną wytrzymałość organizmu przy wysiłku fizycznym
- zapobiega stresowi, zwiększa możliwość adaptacji organizmu do środowiska
- zwiększa aktywność limfocytów
- chroni przed wrzodami żołądka
- wykazuje właściwości ochronne wobec wątroby
- może pomóc złagodzić stany depresyjne
- wspomaga obniżenie stanów lękowych
- przy dłuższym stosowaniu może wpłynąć na poprawę parametrów krwi
- wspomaga obniżenie poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi
- wspomaga obniżenie poziomu glukozy we krwi
- wzmacnia uwapnienie kości
- wzmaga aktywność seksualną u mężczyzn
- podwyższa stężenie testosteronu u mężczyzn oraz estrogenu u kobiet
- wpływa pozytywnie na płodność u kobiet i mężczyzn
- może zwiększyć wydalanie z ustroju sodu
- dodaje energii
- częściowo regeneruje barwniki włosów
- poprawia jakość snu
- pobudza gonadotropiny – hormony wydzielane przez przysadkę
Ashwaghanda jest bogata w żelazo, dlatego może być pomocna przy anemii. W tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej szczególnie jest wykorzystywana przy bezsenności oraz problemach z pamięcią [4,6].
Według badań przeprowadzonych w 2014 roku witania ospała wykazuje pozytywne działanie neuroprotekcyjne w różnych stadiach choroby Alzheimera [4].
Inne badania wykazują, że ashwaghanda zmniejsza nerwice, działa przeciwbólowo, zmniejsza obrzęki i obniża stany zapalne w organizmie[3].
Witania jest często wykorzystywana w diecie sportowej w celu zwiększenia syntezy tlenku azotu oraz łagodzenia stresu przed zawodami. Wykorzystuje się ją również w celu poprawy wyników treningowych i zwiększenia zdolności adaptacyjnych [5].
Autor:
Mgr Jolanta Gębczak
Dietetyk kliniczny
Źródła:
- Roxy Dillon „ Bio-młodość. Jak cofnąć zegar biologiczny” wyd. Bukowy Las, Wrocław 2016, str. 189-191
- David Frawley, Vasant Lad „Joga ziół. Ziołolecznictwo ajurwedyjskie” wyd. a-ajurweda.pl, Kraków 2012, str. 182-183
- Dr James A. Duke „Księga zdrowia. Ziołowa apteka domowa” wyd. publicat, Poznań 2011, str. 404
- Dr Łukasz Ho Thanh, mgr Alicja Brodowiak „Adaptogeny- wschodnie lekarstwo czy zachodnia moda?” Food Forum sierpień-wrzesień 2017, str. 58-63
- Dr Henryk Różański „Witania ospała – Withania somnifera (L.) Dunal w dawnej i współczesnej fitoterapii” Medycyna dawna i współczesna, Wrzesień 17th, 2009 http://rozanski.li/1028/witania-ospala-withania-somnifera-l-dunal-w-dawnej-i-wsplczesnej-fitoterapii/
- Dr n.med. Barbara Dąbrowska-Bernstein, med. Marlena Moskalik, Dr n. ekon. lek. med. Dorota Wydro „Adaptogeny korygujące reakcję organizmu na stres i zaburzenia homeostazy – pomocą w prewencji chorób cywilizacyjnych”, Podyplomowa Szkoła Medycyny Estetycznej PTL , Wyższa Szkoła Zawodowa Kosmetyki I Pielęgnacji Zdrowia https://www.researchgate.net/publication/299135622
Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.
Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku przy ulicy Kostrogaj 9D. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zabronione.