Fiołek trójbarwny (Viola tricolor), znany również jako „bratek polny”, to nie tylko urocza roślina ozdobna, ale również cenne zioło o szerokim zastosowaniu w fitoterapii i kosmetologii. Od wieków stosowany jest jako naturalny środek wykrztuśny, moczopędny, oczyszczający organizm, wspomagający zdrowie skóry oraz łagodzący objawy wielu dolegliwości dermatologicznych. Jakie właściwości zdrowotne kryją się w tej niepozornej roślinie i dlaczego warto włączyć ją do pielęgnacji cery?

Co zawiera fiołek trójbarwny?

Fiołek trójbarwny jest źródłem wielu biologicznie aktywnych związków, które odpowiadają za jego działanie prozdrowotne. W jego składzie znajdziemy m.in.:

• flawonoidy (głównie pochodna kwercetyna – rutyna, oraz C-glikozydy – witeksyna, orientyna i in.),
• antocyjany (pochodne peonidyny i delfinidyny),
• fenolokwasy (salicylowy, kawowy, para-kumarowy),
• karotenoidy (wiolaksantynę, anteraksantynę, luteinę, zeaksantynę, beta-karoten),
• saponiny,
• śluz roślinny.

To właśnie te substancje czynne odpowiadają za skuteczność fiołka w terapii problemów skórnych.

Fiołek a zdrowie skóry

Najbardziej znane działanie fiołka trójbarwnego dotyczą jego właściwości przeciwzapalnych oraz wparcia leczenia zmian skórnych, do których można zaliczyć.

• zmiany trądzikowe,
• owrzodzenia,
• łagodny łojotok i nadmierne przetłuszczanie się skóry,
• drobne stany zapalne i zaczerwienienia,
• egzema i atopowe zapalenie skóry (AZS),
• zmiany łuszczycowe,
• łagodny świąd i podrażnienia.

Jego tradycyjne zastosowanie w tym zakresie jest udokumentowane w kilku podręcznikach fitoterapii, a także w medycynie komplementarnej. Ponadto właściwości fiołka zostały opisane w Monografiach wydanych przez niemiecką Komisję E (Commission E) oraz w Farmakopei Europejskiej.

Jak stosować fiołka trójbarwnego?

Tradycyjnie fiołek może być stosowany w formie naparu do picia, a także w mieszankach z innymi ziołami, takimi jak pokrzywa czy skrzyp. Alternatywą dla zaparzania są kapsułki z ekstraktem z fiołka, które są bardzo wygodnym rozwiązaniem dla osób, które cenią sobie prostotę i komfort stosowania. Roślina ta znajduje również zastosowanie w formie kompresów i okładów na zmiany skórne, jako dodatek do kąpieli oraz jako składnik naturalnych kosmetyków, takich jak maseczki, toniki czy kremy.

Czy każdy może stosować fiołka?

Fiołek trójbarwny jest bezpieczny i dobrze tolerowany przez większość osób. Osoby z nadwrażliwością na salicylany lub inne substancje aktywne zawarte w fiołku powinny przed jego użyciem skonsultować się z lekarzem. Ze względów bezpieczeństwa niezalecane jest stosowanie tego zioła kobietom w ciąży, karmiącym oraz osobom z dużymi obszarami uszkodzonej skóry lub otwartymi ranami.

Podsumowanie

Viola tricolor to wyjątkowa roślina o łagodnym, ale skutecznym działaniu wspierającym zdrowie skóry. Warto włączyć go do codziennej pielęgnacji – szczególnie wtedy, gdy pragniesz poprawić ogólny stan zdrowia i utrzymać dobrą kondycję skóry. Fiołek działa zarówno od wewnątrz, jak i na zewnątrz, oferując naturalne wsparcie bez obciążania organizmu.

To kolejny dowód na to, że moc tkwi w naturze – wystarczy po nią sięgnąć świadomie i regularnie.

Bibliografia

1. Lamer-Zarawska E. Zioła i rośliny lecznicze. Łódź 2015, s 73
2. Toiu A., Muntean E., Oniga I. et al. Pharmacognostic research on Viola tricolor L. (Violaceae). Revista medico-chirurgicală̆ a Societă̆ţ̜ii de Medici ş̧i Naturaliş̧ti din Iaş̧ 2009; 113(1): 264-267
3. Hellinger R., Koehbach J., Fedchuk H., et al., Immunosuppressive activity of an aqueous Viola tricolor herbal extract. Journal of ethnopharmacology. 2014; 151(1): 299-306
4. Bundesinstitut für Arzneimittel und Medizinprodukte, BfArM. Liste der Monographien der E-Kommission: Violae tricoloris herba. Dostęp online: https://www.bfarm.de/SharedDocs/Downloads/DE/Arzneimittel/Zulassung/zulassungsarten/besTherap/amPflanz/mono.pdf?__blob=publicationFile [dostęp: 27.06.2025]
5. European Medicines Agency. Community herbal monograph on Viola tricolor and/or subspecies Viola arvensis Murray (Gaud) and Viola vulgaris Koch (Oborny), herba cum flore. London, UK. 2010. Dostęp online: https://www.pharmacie-homeopathie.com/files/boutique/produits/doc/186655-3-viola-tricolor.pdf [dostęp 27.06.2025]
6. European Food Safety Authority Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA), Health claims according to the Article 13 of the EC Regulation No. 1924/2006 of the European Parliament and of the Council of 20 December 2006 on nutrition and health claims made on foods, ID 2358

Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku przy ulicy Kostrogaj 9D. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zabronione.