Wyobraź sobie naturalny eliksir młodości zamknięty w małej, czerwonej kapsułce. Astaksantyna to nie tylko barwnik. To esencja morskiej głębi, zamknięta w kapsułkach. To także niezwykła substancja o potężnych właściwościach prozdrowotnych, gotowa by wzmocnić Twoją odporność, poprawić wzrok i spowolnić proces starzenia. Pozwól, że zabierzemy Cię w podróż do świata, gdzie nauka spotyka się z tajemnicami oceanicznych głębin. Wszystko po to, by odkryć niezwykłe właściwości tego czerwonego skarbu.
Czym jest astaksantyna?
Astaksantyna to karotenoid należący do rodziny ksantofili, który nadaje charakterystyczny różowo-czerwony kolor wielu organizmom wodnym, takim jak skorupiaki (np. krewetki i kraby) i ryby (np. karmazyn, łosoś, pstrąg tęczowy). Jest produktem biosyntezy mikroalg, głównie Haematococcus pluvialis, które syntetyzują ją jako naturalny mechanizm ochronny przed promieniowaniem UV i stresem oksydacyjnym.
Co ciekawe, H. pluvialis w początkowej fazie wzrostu są zielonymi algami, które prowadzą fotosyntezę, rozmnażają się i zwiększają biomasę. Dopiero w toku rozwoju i pod wpływem stresujących warunków środowiskowych, takich jak wysokie natężenie światła, zmiany zasolenia czy temperatury, algi zaczynają akumulować astaksantynę – czerwony karotenoid, który skutecznie neutralizuje wolne rodniki i stabilizuje składniki komórkowe. W wyniku tego procesu algi zmieniają kolor z zielonego na czerwony, co jest charakterystyczne dla dojrzałych form Haematococcus pluvialis.
Dlaczego astaksantyna jest tak cenna?
Astaksantyna to jedna z najbardziej cenionych substancji w świecie suplementów diety i kosmetologii, znana przede wszystkim ze swoich silnych właściwości antyoksydacyjnych.
W porównaniu do innych karotenoidów, takich jak beta-karoten czy witamina E, astaksantyna wykazuje znacznie silniejsze właściwości neutralizujące wolne rodniki. Szacuje się, że naturalna astaksantyna jest 6000 razy silniejsza niż witamina C, 770 razy bardziej aktywna niż koenzym Q10 (CoQ10 ), 100 razy silniejsza niż witamina E i 5 razy silniejszy niż beta-karoten w wychwytywaniu energii z tlenu singletowego, jednej z najczęściej występujących w ludzkim ciele reaktywnej formy tlenu.
Dzięki temu astaksantyna skutecznie chroni komórki przed uszkodzeniem DNA, białek i lipidów, co może przyczyniać się do opóźnienia procesu starzenia się organizmu, poprawy funkcji układu odpornościowego czy ochrony wzroku.
Warto zaznaczyć, że astaksantyna neutralizuje wolne rodniki, oddając lub przyjmując elektrony bez uszkadzania się w tym procesie. Jej odrębne właściwości chemiczne sprawiają, że jest wyjątkowa w porównaniu z innymi przeciwutleniaczami.
Korzyści zdrowotne
W dobie dynamicznego rozwoju nauki oraz rosnącego zainteresowania naturalnymi składnikami wspierającymi zdrowie, coraz więcej badań potwierdza korzystny wpływ astaksantyny na zdrowie człowieka. Postęp w dziedzinie nauki pozwala nam lepiej zrozumieć jej właściwości i korzyści, co przekłada się na coraz szersze możliwości jej wykorzystania.
- Właściwości przeciwzapalne
Właściwości przeciwzapalne astaksantyny są ściśle związane z jej właściwościami antyoksydacyjnymi. Dostępne dane naukowe wskazują, że astaksantyna posiada zdolność do hamowania cytokin prozapalnych i regulacji szlaków sygnałowych stanu zapalnego chroniąc przed przewlekłymi stanami zapalnymi.W randomizowanym badaniu z uczestnicy przez 8 tygodni przyjmowali po 2 mg/dzień astaksantyny. Już po 4 tygodniach suplementacji zaobserwowano działanie przeciwzapalne, a stężenie astaksantyny w osoczu osiągnęło maksimum.
- Wsparcie w chorobach przewlekłych
Astaksantyna zyskała uznanie ze względu na swoje potencjalne działanie w profilaktyce i zapobieganiu chorób przewlekłych. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym jest efektywna w ochronie przed wieloma schorzeniami, takimi jak choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzyca, choroby wątroby oraz nowotwory. Te choroby często są powiązane z długotrwałym stanem zapalnym, stresem oksydacyjnym oraz uszkodzeniem komórek.Nowsze badania sugerują, że astaksantyna może pełnić funkcję związku modulującego procesy patofizjologiczne, które przyczyniają się do nieodwracalnych powikłań związanych z postępem choroby.
- Wsparcie zdrowia oczu
Światło docierające do oka powoduje powstawanie wolnych rodników, co może prowadzić do powstawania stanów zapalnych, wzrostu ciśnienia, rozwoju zaćmy (katarakty) i retinopatii. Antyoksydacyjne właściwości astaksantyny mogą hamować te zmiany i wspierać leczenie oczu.Badania przeprowadzone na grupie osób pracujących przy komputerze wykazały, że już 4-tygodniowe przyjmowanie 5 mg astaksantyny może łagodzić objawy astenopatii (tzw. „zmęczenia oczu”), takie jak uczucie dyskomfortu, łzawienie i wrażliwość na światło.
Inne badania potwierdzają, że 4-tygodniowa suplementacji 4 –12 mg astaksantyny poprawia ostrość widzenia i skraca czas akomodacji u osób powyżej 40. roku życia.
- Właściwości odmładzające skórę
Astaksantyna wspomaga zdrową skórę, poprawiając elastyczność, nawilżenie i redukując zmarszczki. Ma właściwości przeciwzapalne, immunomodulujące i naprawcze DNA.Badania pokazują, że spożywanie astaksantyny (4 –6 mg/dzień) przez kilka tygodni odmładza skórę, zmniejsza uszkodzenia UV, utlenianie lipidów oraz zmarszczki, poprawiając elastyczność i nawilżenie. Zmiany skórne, takie jak utrata elastyczności, ścieńczenie skóry i pigmentacja, są łagodzone przez astaksantynę, co pomaga w walce ze starzeniem się skóry.
- Wsparcie mózgu
Z wiekiem pogarsza się także funkcjonowanie mózgu, co wpływa na uwagę, koordynację, percepcję, uczenie się i pamięć. Naturalne zmiany, takie jak zmniejszenie ilości nowych neuronów powstających w mózgu, plastyczności neuronalnej i śmierć komórek nerwowych, ograniczają zdolności adaptacyjne mózgu. Zwolnienie neurogenezy w hipokampie u starszych zwiększa ryzyko zaburzeń pamięci i chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona.Poprzez redukcję stresu oksydacyjnego, astaksantyna może zmniejszać neurozapalenie i mieć pozytywny wpływ na proces powstawania nowych neuronów.
Dostępne dowody sugerują, że astaksantyna może być cenną terapią wspomagającą w chorobie Parkinsona, potencjalnie poprawiając objawy motoryczne i funkcje poznawcze.
- Przywracanie energii i poprawa wydolności
Starzenie się u ludzi jest procesem dynamicznym i postępującym, zależnym od genetyki, stylu życia, środowiska i wydarzeń życiowych. Z wiekiem spada skuteczność procesów antyoksydacyjnych i naprawczych, a stres oksydacyjny przyspiesza starzenie, powodując zmniejszoną produkcję energii i wzrost wolnych rodników, co uszkadza układy obronne.Antyoksydanty, takie jak astaksantyna, dzięki swoim właściwościom, mogą zapobiegać degradacji mięśni, wspierać produkcję energii w mitochondriach, eliminować wolne rodniki, wzmacniać odporność, przeciwdziałać zmęczeniu i opóźniać proces starzenia, chroniąc mitochondria i zwiększając ich wydajność.
Dawkowanie i bezpieczeństwo
Globalne zainteresowanie wykorzystaniem karotenoidów jako składników nutraceutycznych w naszej żywności stale się zwiększa. W miarę rosnącej świadomości na temat zdrowego stylu życia i profilaktyki, astaksantyna zyskuje coraz większą popularność jako suplement wspierający codzienną ochronę organizmu.
Stosowanie astaksantyny w formie miękkich kapsułek żelowych to najlepszy pomysł na rozpoczęcie dbania o swoje zdrowie. Łatwa i efektywna suplementacja to klucz do regularności i osiągnięcia długoterminowych korzyści dla organizmu.
Suplementacja diety astaksantyną z mikroalg Haematococcus pluvialis została zaakceptowana w Europie przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Żywności. EFSA w 2019 i 2023 wydała opinie o bezpieczeństwie stosowania astaksantyny jako nowej żywności i składnika suplementów diety, biorąc pod uwagę jej spożycie ze wszystkich źródeł dietetycznych. Dopuszczalny poziom astaksantyny w suplementach diety został ustalony na 8 mg/dzień, natomiast dopuszczalne dzienne spożycie dla osób dorosłych wg EFSA może sięgać maksymalnie do 0,2 mg astaksantyny/kg masy ciała.
Bibliografia
- Peng L., Zhang Z., Li Q., Yang H. Current Challenges and Issues in the Application of Astaxanthin. Fishes. 2025; 10(4): 159
- Bjørklund G., Gasmi A, Lenchyk L, Shanaida M, Zafar S, Mujawdiya PK, Lysiuk R, Antonyak H, Noor S., Akram M., et al. The Role of Astaxanthin as a Nutraceutical in Health and Age-Related Conditions. 2022; 27(21): 7167
- Dang Y., Li Z., Yu F., Recent Advances in Astaxanthin as an Antioxidant in Food Applications. Antioxidants. 2024; 13(7): 879
- Oslan S.N.H., Shoparwe N.F., Yusoff A.H., et al., A Review on Haematococcus pluvialis Bioprocess Optimization of Green and Red Stage Culture Conditions for the Production of Natural Astaxanthin. Biomolecules. 2021; 11(2): 256
- Lutzu G.A., Concas A., Damergi E., et al., Production of Carotenoids and Astaxanthin from Haematococcus pluvialisCultivated Under Mixotrophy Using Brewery Wastewater: Effect of Light Intensity and Cultivation Time. Applied Sciences. 2024; 14(21): 9704
- Zhu X., Chen X., Wang M., Hu H., Astaxanthin: A Compound in the Prevention of Chronic Diseases and as a Potential Adjuvant Treatment Agent. Antioxidants. 2025; 14(6): 715
- Wawer I., Paradowska K., Luteina i astaksantyna jako dietetyczne wsparcie terapii. Postępy fitoterapii 2022; 23(1): 33-39
- Nagaki Y., Hayasaka S., Yamada T. et al., Effects of astaxanthin on accommodation, critical flicker fusion, and pattern visual evoked potential in visual display terminal workers. Journal of Traditional Medicine. 2002; 19:170-173
- Medoro A., Davinelli S., Milella L, et al., Dietary Astaxanthin: A Promising Antioxidant and Anti-Inflammatory Agent for Brain Aging and Adult Neurogenesis. Marine Drugs. 2023; 21(12): 643
- Zhang X., Hou Y., Li J., Wang, J. The Role of Astaxanthin on Chronic Diseases. Crystals. 2021; 11: 505
- EFSA Panel on Nutrition, Novel Foods and Food Allergens. Turck D., Castenmiller J., de Henauw S., et al., Safety of astaxanthin for its use as a novel food in food supplements. EFSA Journal. 2020, 18 (2): 5993
- EFSA Panel on Nutrition, Novel Foods and Food Allergens. Turck D., Castenmiller J., de Henauw S., et al., Safety of a change in specifications of the novel food oleoresin from Haematococcus pluvialis containing astaxanthin pursuant to Regulation (EU) 2015/2283. EFSA Journal. 2023, 21 (11): 8338
Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.
Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku przy ulicy Kostrogaj 9D. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zabronione.