Czosnek to roślina o niezwykle cenionych właściwościach dodawana do posiłku, ale również wykorzystywana w tradycyjnej medycynie. Został doceniony już w Babilonii 4500 lat przed naszą erą. Zawiera związki hormonalne oraz antybiotyczne, ale jego specyficzny i aromatyczny zapach odrzuca wiele osób. Z tego względu zastosowano różne metody przetwarzania żywności, aby pozbyć się zapachu czosnku. Czosnek czarny powstaje w wyniku dojrzewania surowego czosnku w wysokiej temperaturze i wilgotności, który usuwa specyficzny ostry zapach. Podczas procesu starzenia zwiększa się zawartość polifenoli, a niestabilne związki surowego czosnku przekształcają się w trwałe związki, takie jak S-allylcysteine ​​(SAC) i S-allylmercaptocysteine ​​(SAMC) i prawie usuwając wszystkie substancje lotne. W ekstraktach z czarnego czosnku zawartość składników rozpuszczalnych w wodzie, takich jak SAC i SAMC, znacznie wzrasta podczas procesu starzenia, w przeciwieństwie do surowego czosnku. Właśnie to sprawia, że czarny czosnek staje się niezwykle cennym i godnym zwrócenia uwagi naturalnym środkiem o wielu korzystnych właściwościach [1,2,4].

Czarny czosnek zawiera [2,3,5]:

• ajoen
• siarczek diallilu (DAS)
• disiarczek diallilu (DADS)
• trisiarczek diallilu (DATS)
• allicyna
• allilowa cysteina
• melanoidyny
• S-allylcysteina ​​(SAC)
• S-allil melcaptocystein (SAMC)
• flawonoidy: apigenina lub kwercetyna
• kwasy fenolowe, takie jak kwas cynamonowy

Wykazuje silne właściwości [3,4,5,6]:

• przeciwutleniające
• przeciwzapalne
• antybiotyczne
• wzmacniające układ odpornościowy
• przeciwmiażdżycowe
• antyalergiczne
• regulujące glukozę we krwi
• przeciwcukrzycowe
• regulujące poziom lipidów we krwi
• zmniejszające stres oksydacyjny
• zmniejszające masę ciała
• przeciwzakrzepowe
• kardioprotekcyjne
• hepatoprotekcyjne
• obniżające poziom cholesterolu we krwi
• obniżające poziom trójglicerydów

W badaniach zaprezentowanych w 2017 roku przez Ae Wha Hai Woo Kyoung Kim 1,5% ekstraktu z czarnego czosnku powodowało zmniejszenie masy ciała. Nie wykryto znaczących zmian w spożyciu żywności w żadnej z grup traktowanych czarnym czosnkiem. To sugeruje, że utrata wagi nie była związana ze zmniejszonym spożyciem pokarmu. Wyniki te są zgodne z wcześniejszymi badaniami Shin i in. W innym badaniu przeprowadzonym przez  Jung i in. Wykazano również, że czarny czosnek ma korzystne działanie zmniejszające wagę u szczurów karmionych tłuszczem wysokotłuszczowym.  Na podstawie tych wyników można się spodziewać, że skoncentrowany ekstrakt z czarnego czosnku może pomóc zmniejszyć wagę bez wpływu na spożycie żywności [4].

Badania przeprowadzone przez Ae Wha Hai Woo Kyoung Kim również  wykazały, że starzony czarny czosnek suplementowany na poziomie do 1,5% diety istotnie poprawił homeostazę glukozy we krwi, prawdopodobnie zwiększając poziom insuliny w osoczu lub łagodząc insulinooporność. Szczególnie insulinooporność jest ważnym czynnikiem przyczynowym dla cukrzycy typu 2 [4].

Opublikowane w 2014 roku badania przez Jae-Myung Yoo , Dai-Eun Sok i Mee Ree Kim wskazały, że obie formy: czarny czosnek oraz ekstrakt z czarnego czosnku hamuje reakcję alergiczną. Badanie to wykazało również, że ekstrakt z czarnego czosnku ma silniejsze funkcje antyalergiczne  w  układach  in  vitro i in vivo niż sam czarny czosnek [3].

Kolejne badania wykazały, że starzony czarny czosnek ma silną aktywność przeciwutleniającą.  W badaniach in vitro stwierdzono, że zdolność antyoksydacyjna czarnego czosnku jest 4,5 razy większa niż świeżego czosnku, co pokazuje, że starzenie się całego czosnku może zwiększać aktywność przeciwutleniającą. Inne badanie wykazało również, że starzony czarny czosnek ma 3 do 9-krotnie silniejsze działanie dysmutazy ponadtlenkowej enzymu występującego w limfie i osoczu niż świeży czosnek. Powodem, dla którego czarny czosnek ma większą aktywność przeciwutleniającą niż świeży czosnek, jest to, że podczas procesu dojrzewania czosnku powstaje duża ilość związków siarki [4].

Wyniki badań przedstawionych w 2014 roku w Toxicol Res pokazują, że czarny czosnek również  wywiera działanie hepatoprotekcyjne w różnych modelach uszkodzenia wątroby. Z tego badania wynika, że czarny czosnek może mieć unikalne cechy w porównaniu do innych preparatów czosnkowych, czyli może być korzystny dla profilaktycznego i terapeutycznego wspomagania leczenia uszkodzeń wątroby [5].

W innym badaniu stwierdzono, że spożycie diety zawierającej 5% czarnego czosnku w starszym wieku poprawiło oporność na insulinę, zmniejszyło stężenie cholesterolu całkowitego i trójglicerydów w surowicy oraz zwiększyło poziom cholesterolu HDL . Dlatego też starzony czarny czosnek wykazuje większą przydatność niż świeży czosnek w zapobieganiu powikłaniom cukrzycowym [6].

Podsumowując, dowody potwierdzające niezwykłe korzyści z przyjmowania fermentowanej żywności stają się coraz bardziej widoczne wraz z kumulacją wyników z badań klinicznych i badań na zwierzętach. Fermentowana żywność zyskuje popularność wśród konsumentów ze względu na ich ogromną wartość terapeutyczną, a ekstrakt z czarnego czosnku wydaje się być tym bardziej godnym uwagi, dzięki niezwykłym właściwościom.

Autor:

Mgr Jolanta Gębczak

Dietetyk kliniczny

Źródła:

1. Jadwiga Górnicka „ Apteka natury” Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski, Raszyn, str. 109-111
2. Ae Wha Ha, Tian Ying, and Woo Kyoung Kim  „The effects of black garlic (Allium satvium) extracts on lipid metabolism in rats fed a high fat diet” Nutr Res Pract. 2015 Feb; 9(1): 30–36. Published online 2015 Jan 28. doi:  4162/nrp.2015.9.1.30
3. Jae-Myung Yoo, Dai-Eun Sokand Mee Ree Kim „Anti-Allergic Action of Aged Black Garlic Extract in RBL-2H3 Cells and Passive Cutaneous Anaphylaxis Reaction in Mice” J Med Food. 2014 Jan 1; 17(1): 92–102. doi:  1089/jmf.2013.2927
4. Ae Wha Haand Woo Kyoung Kim „Antioxidant mechanism of black garlic extract involving nuclear factor erythroid 2-like factor 2 pathway” Nutr Res Pract. 2017 Jun; 11(3): 206–213. Published online 2017 Apr 6. doi:  4162/nrp.2017.11.3.206
5. Jung Hyu Shin, Chang Woo Lee, Soo Jin Oh, Jieun Yun, Moo Rim Kang, Sang-Bae Han, Heungsik Park, Jae Chul Jung, Yoon Hoo Chungand Jong Soon Kang „Hepatoprotective Effect of Aged Black Garlic Extract in Rodents” Toxicol Res. 2014 Mar; 30(1): 49–54. doi:  5487/TR.2014.30.1.049
6. Young-Min Lee,1 Oh-Cheon Gweon,2 Yeong-Ju Seo,1 Jieun Im,1 Min-Jung Kang,1 Myo-Jeong Kim,1 and Jung-In Kim „Antioxidant effect of garlic and aged black garlic in animal model of type 2 diabetes mellitus” Nutr Res Pract. 2009 Summer; 3(2): 156–161. Published online 2009 Jun 30. doi:  4162/nrp.2009.3.2.156

Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku przy ulicy Kostrogaj 9D. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zabronione.