W dzisiejszym świecie coraz większą uwagę zwraca się na suplementację wspomagającą zdrowie, energię i młodość. Jednym z najnowszych i najbardziej obiecujących składników jest PQQ – sól disodowa chinonu pirolochinoliny. Dowiedz się, czym jest PQQ, jakie ma właściwości i dlaczego warto rozważyć jego suplementację.

Czym jest PQQ

Pirolochinolinochinon (ang. Pyrroloquinoline Quinone), jest aromatycznym rozpuszczalnym w wodzie chinonem, którego właściwości chemiczne są analogiczne do połączenia cech chemicznych kwasu askorbinowego, ryboflawiny i pirydoksalu-5-fosforanu w jedną cząsteczkę. PQQ pełni funkcję kofaktora w wielu reakcjach enzymatycznych. Poprzez ekspozycję odżywczą i środowiskową wpływa na istotne procesy biologiczne, wpływając na mitochondriogenezę, reprodukcję, wzrost i starzenie się. Ponadto, jako nutraceutyk, PQQ pomaga w łagodzeniu stanów, takich jak niedokrwienie, stan zapalny i lipotoksyczność, a także ma właściwości nootropowe.

Naturalnie występuje w niektórych produktach spożywczych. Najwyższą zawartość PQQ stwierdzono w natto (fermentowanych ziarnach soi), na poziomie 61 ng/g. Po spożyciu PQQ jest szybko wchłaniany w jelicie, a szczytowe stężenie we krwi występuje w ciągu 2–3 godzin.

Sól disodowa PQQ – forma suplementacyjna

Sól disodowa chinonu pirolochinoliny jest czerwonawo-brązowym proszkiem wytwarzanym w procesie fermentacji przez niezmodyfikowaną genetycznie bakterię Hyphomicrobium denitrificans szczep CK-275. Otrzymany proszek jest w 99% czysty, stabilny, a uzyskana forma ułatwia jego dawkowanie i wchłanianie w organizmie. Dzięki temu PQQ może być stosowany w suplementach diety ukierunkowanych na poprawę funkcji poznawczych, ochronę mitochondriów oraz zwiększenie poziomu energii.

Korzyści ze stosowania PQQ

1. Wspomaganie funkcji mitochondrialnych 

   Mitochondria są elektrowniami komórki, odpowiedzialnymi za produkcję ATP poprzez fosforylację oksydacyjną. Suplementacja PQQ może odgrywać znaczącą rolę w rozwoju, ochronie i w przywracaniu funkcji mitochondriów. Ponadto PQQ może wspierać zdrowie mitochondriów, zapobiegając zaburzeniom homeostazy Ca ²⁺ w mitochondriach oraz zachowując potencjał błony mitochondrialnej.Badania wskazują, że suplementacja PQQ może wpływać na aktywność mitochondriów, co z kolei zwiększa generację energii i wspiera wydolność energetyczną organizmu.

   PQQ promuje również biogenezę mitochondriów (proces tworzenia nowych mitochondriów w komórkach), co prowadzi do zwiększenia ich ilości i funkcjonalności.  Dzięki temu organizm jest w stanie bardziej efektywnie generować energię niezbędną do różnych procesów metabolicznych.

2. Właściwości antyoksydacyjne
   
   PQQ działa jako silny antyoksydant, chroniąc komórki przed uszkodzeniem spowodowanym przez wolne rodniki. Może także chronić inne antyoksydanty, takie jak α-tokoferol, redukując rodniki powstające podczas utleniania lipidów wielonienasyconych, co podkreśla jego znaczenie w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Właściwości przeciwutleniające pełnią kluczową funkcję w kontekście procesów starzenia się i zapobiegania chorobom przewlekłym.
3. Wsparcie funkcji poznawczych
   
   Badania sugerują, że PQQ może pomóc w poprawie pamięci, koncentracji, czujności i ogólnej sprawności umysłowej, zwłaszcza u młodych dorosłych (20–40 lat). Analiza różnych grup wiekowych wykazała, że po 8 tygodniach suplementacji PQQ u młodych osób znacząco polepszyła się zdolność do szybkiego i elastycznego myślenia. Co ważne, jednoczesne zastosowanie PQQ i koenzymu Q10, wzmocniło te pozytywne efekty.
4. Wsparcie neurogenezy
   
   PQQ odgrywa istotną rolę w neuroprotekcji, głównie ze względu na swoje zaangażowanie w różnorodne mechanizmy neuroregulacyjne. Badania wykazują, że PQQ może wspierać zdrowie mózgu poprzez poprawę funkcji mitochondrialnej, redukcję stresu oksydacyjnego oraz wspomaganie procesów neurogenezy.Ze względu na swoje właściwości, PQQ zyskał duże zainteresowanie w kontekście terapii chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i choroba Parkinsona, które są coraz bardziej powszechne w starzejącej się populacji.
5. Zdrowie mięśni szkieletowych
   PQQ może mieć ochronną rolę w utrzymaniu masy mięśni szkieletowych oraz ich funkcji. Dzięki silnym właściwościom przeciwzapalnym PQQ obniża poziom cytokinin prozapalnych, co może przeciwdziałać zanikowi mięśni.Dodatkowo suplementacja PQQ wydaje się wpływać na funkcje fizyczne i siłę mięśni u ludzi. 12-tygodniowe badania z udziałem zdrowych, japońskich ochotników wykazały, że suplementacja PQQ wiązała się z poprawą siły mięśni rozciągających kończyny dolne i siły chwytu oraz ze zwiększeniem funkcji fizycznych.
6. Wpływ na metabolizm tkanki tłuszczowej 

   Wyniki badań in vivo i in vitro wydają się wskazywać na pozytywny wpływ PQQ na metabolizm tłuszczu i masę tkanki tłuszczowej, a także na poziom markerów metabolicznych, w tym stężenie glukozy we krwi na czczo, trójglicerydy, cholesterol całkowity i LDL oraz poziom insuliny. Niemniej jednak konieczne są dalsze badania potwierdzające te ustalenia i badające szersze implikacje suplementacji PQQ dla poprawy składu ciała i profilu lipidowego u ludzi.

Bezpieczeństwo

Bezpieczeństwo PQQ, jako nowej żywności zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 258/97, zostało ocenione przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Urząd ten ustalił bezpieczną dawkę suplementacyjną wynoszącą 20 mg na dobę, która jest co najmniej 250 razy wyższa niż typowe spożycie w diecie, i ustalił poziom braku obserwowanych działań niepożądanych (NOAEL) na poziomie 100 mg/kg masy ciała na dobę.

Podsumowanie

Sól disodowa chinonu pirolochinoliny to obiecujący składnik, który może wspomagać produkcję energii, ochronę komórek i funkcje poznawcze. Chociaż PQQ nie jest obecnie klasyfikowany jako witamina, związek ten został uznany za ważny składnik odżywczy dla ssaków.  Włączenie go do codziennej suplementacji może przyczynić się do poprawy jakości życia, zwłaszcza w okresach zwiększonego stresu i zmęczenia.

Bibliografia

1. Jonscher, K.R.; Chowanadisai, W.; Rucker, R.B. Pyrroloquinoline-Quinone Is More Than an Antioxidant: A Vitamin-like Accessory Factor Important in Health and Disease Prevention. Biomolecules 2021, 11(10): 1441
2. Charrier D., Cerullo G., Carpenito R., et al., Metabolic and Biochemical Effects of Pyrroloquinoline Quinone (PQQ) on Inflammation and Mitochondrial Dysfunction: Potential Health Benefits in Obesity and Future Perspectives. Antioxidants. 2024; 13(9): 1027
3. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/2470 z dnia 20 grudnia 2017 r. ustanawiające unijny wykaz nowej żywności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 w sprawie nowej żywności, Dz.U. L 345, 28.12.2017, s. 21, dostęp online: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02017R2470-20250220 [dostęp: 07.07.2025]
4. Yan T., Nisar M. F., Hu X. et al., Pyrroloquinoline Quinone (PQQ): Its impact on human health and potential benefits: PQQ: Human health impacts and benefits. Current Research in Food Science. 2024, 9: 100889
5. Ikemoto K., Mohamad Ishak N.S., Akagawa M., The effects of pyrroloquinoline quinone disodium salt on brain function and physiological processes. The journal of medical investigation. 2024; 71(1.2): 23-28
6. Xie T., Zhang Z., Feng M., et al., Current study on Pyrroloquinoline quinone (PQQ) therapeutic role in neurodegenerative diseases. Molecular biology reports. 2025; 52(1): 397
7. Zhang Q., Zhou J., Shen M., et al., Pyrroloquinoline Quinone Inhibits Rotenone-Induced Microglia Inflammation by Enhancing Autophagy. Molecules. 2020; 25(19): 4359
8. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Turck D., Bresson J.L., Burlingame B., et al., Safety of pyrroloquinoline quinone disodium salt as a novel food pursuant to Regulation (EC) No 258/97. EFSA Journal. 2017; 15(11): e05058
9. Akagawa M., Nakano M., Ikemoto K., Recent progress in studies on the health benefits of pyrroloquinoline quinone. Bioscience, biotechnology, and biochemistry. 2016; 80(1): 13-22

Celem wpisów na blogu jest przedstawienie informacji, poglądów, opinii opartych na wynikach prac badawczych i literaturze ogólnodostępnej. Substancji opisywanych na blogu nie należy traktować jako lekarstw lub produktów farmaceutycznych stosowanych w procesie leczenia chorób. Głównym celem wpisów jest propagowanie zdrowego trybu życia i zbilansowanej diety.

Wszelkie informacje zawarte na blogu objęte są prawami autorskimi majątkowymi. Prawa autorskie przysługują Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku przy ulicy Kostrogaj 9D. Wszelkie kopiowanie całości bądź części informacji zawartych na blogu bez uprzedniej pisemnej zgody Pharmovit Dystrybucja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zabronione.